Είναι γεγονός ότι στην Ελλάδα υπάρχουν αρκετά σεμινάρια για εκπαίδευση στα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών άλλα δια ζώσης και άλλα εξ αποστάσεως. Αλλα απο αυτά στοχεύουν στην εκμάθηση ενός συγκεκριμένου λογισμικού συνήθως ArcGIS ή QGIS και άλλα στοχεύουν στην διδασκαλία των ΓΣΠ. Επομένως ο υποψήφιος μαθητής έχει πολλές επιλογές. Ομως θα πρέπει ο υποψήφιος να προσέξει κάποιες λεπτομέρειες προτού κάνει την τελική του επιλογή. Συγκεκριμένα

1. Η διάρκεια του σεμιναρίου να είναι πάνω απο 10 εβδομάδες. Οπως αναφέρεται και παρακάτω θα πρέπει να δίνεται χρόνος στον σπουδαστή κατά τη διάρκεια της  εκπαιδευτικής διαδικασίας για αφομοίωση των εννοιών.

2. Ο εκπαιδευτικός φορέας να διεξάγει τα σεμινάρια ανελλιπώς και όχι περιοδικά ανα περίπτωση

3. Ο σπουδαστής να έχει τη δυνατότητα εάν τύχει κάτι και δεν μπορέσει να ολοκληρώσει τη μαθησιακή διαδικασία να συνεχίσει στον επόμενο κύκλο χωρίς επιπλέον έξοδα.

4. Ο κωδικός του να μην λήγει μετα το τέλος του σεμιναρίου και να μπορεί να επισκέπτεται τον εκπαιδευτικό κόμβο αργότερα που θα υπάρχουν αλλαγές και νέα προβλήματα λογω εξέλιξης της τεχνολογίας

5. Να έχει την δυνατότητα μετά την εκπαίδευση εάν αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα να βρεί λύση μέσα απο τις ομάδες συζήτησης του σεμιναρίου.

 nikosΠαραθέτω αντί μηνύματος την περίληψη της διδακτορικής μου διατριβής με τίτλο “Διαλειτουργικότητα στην Εκπαίδευση Ενηλίκων στα Γεωγραφικά Συστήματα  Πληροφοριών. Σχεδιασμός προγράμματος εξ αποστάσεως εκπαίδευσης”, από την οποία διαφαίνεται η ανάγκη ύπαρξης ενός μαθησιακού μοντέλου στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση στα ΓΣΠ.

“Είναι αποδεκτό από την επιστημονική κοινότητα ότι τα μεγαλύτερα προβλήματα σε εκπαιδευτικά προγράμματα ενηλίκων που διεξάγονται με τη μέθοδο της Eξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης (EξΑΕ) είναι: η πρόωρη εγκατάλειψη ενός μεγάλου ποσοστού των συμμετεχόντων και οι χαμηλές επιδόσεις τους.  Τα προβλήματα αυτά επιδεινώνονται όταν το πρόγραμμα εκπαίδευσης αναφέρεται σε επιστημονικά πεδία, όπως για παράδειγμα τα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών, όπου οι συμμετέχοντες δεν έχουν την απαραίτητη εξοικείωση και τις αναγκαίες εκπαιδευτικές δεξιότητες. Στην περίπτωση των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών είναι συνεχώς αυξανόμενη η ανάγκη για συστηματική εκπαίδευση πάνω στις βασικές αρχές τους ιδίως σε ελεύθερους επαγγελματίες, δημόσιους και ιδιωτικούς υπαλλήλους αλλά και μεταπτυχιακούς σπουδαστές οι οποίοι δεν έχουν πρόσβαση στην παραδοσιακή εκπαίδευση των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων. Σκοπός της συγκεκριμένης έρευνας είναι ο σχεδιασμός ενός εκπαιδευτικού προγράμματος στα ΓΣΠ, το οποίο θα διεξάγεται εξ αποστάσεως και το οποίο θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη του τόσο τα προβλήματα εκπαίδευσης ενηλίκων, όσο και την έλλειψη διαλειτουργικότητας στην εκπαίδευση των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών.

Μετά από προσεκτική και ενδελεχή μελέτη της βιβλιογραφίας που σχετίζεται με τις δυσκολίες στη μάθηση που αντιμετωπίζουν οι ενήλικες σπουδαστές, τους παράγοντες για τον επιτυχή σχεδιασμό ενός εξ αποστάσεως εκπαιδευτικού προγράμματος, καθώς και την έλλειψη διαλειτουργικότητας στην εκπαίδευση στα ΓΣΠ, προτείνεται το παρακάτω μοντέλο μάθησης, το οποίο περιλαμβάνει πέντε βασικά στάδια:

 Θέληση για μάθηση: οι ενήλικοι εκπαιδευόμενοι μετέχουν στα εκπαιδευτικά προγράμματα έχοντας θέληση για μάθηση. Θα πρέπει λοιπόν με εφαρμογή διαφόρων τεχνικών να διατηρείται αυτή η θέληση για μάθηση καθ΄ όλη τη διάρκεια του κύκλου μάθησης

 

Μαθησιακή Πράξη: οι εκπαιδευόμενοι εφαρμόζοντας τη συνεργατική μάθηση και σε ορισμένες περιπτώσεις (ειδικές ομάδες με μικρή εξοικείωση στους υπολογιστές) την αυτομάθηση, μελετούν το εκπαιδευτικό υλικό και χρησιμοποιούν τα εκπαιδευτικά μέσα και το περιεχόμενο του εκπαιδευτικού προγράμματος, βάσει κατάλληλων τεχνικών που επιλέγουν οι διδάσκοντες.

Ανατροφοδότηση: χάρη στην επίλυση των χωρικών προβλημάτων, τη διενέργεια των τεστ αξιολόγησης, των ερωτήσεων και των αποριών, έχουμε ανατροφοδότηση των εκπαιδευτών με βάση τους στόχους που έχουν επιτευχθεί αλλά και τις επιτευχθείσες δεξιότητες των εκπαιδευομένων. Ταυτόχρονα οι εκπαιδευόμενοι αυτοαξιολογούνται ως προς την επίδοσή τους με βάση τις διορθώσεις των παραδοθέντων ασκήσεων και των τεστ αξιολόγησης

 

Αφομοίωση: το στάδιο αυτό λείπει από το σχεδιασμό των περισσοτέρων προγραμμάτων εκπαίδευσης που αναφέρονται σε ενήλικες εκπαιδευόμενους. Με λίγα λόγια θα πρέπει να δίνεται η δυνατότητα στους ενήλικες εκπαιδευόμενους να αφομοιώνουν τις έννοιες και τις δεξιότητες που διδάσκονται σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα.

Τεχνική υποστήριξη: η τεχνική υποστήριξη πρέπει να παρέχεται τόσο στους εκπαιδευομένους όσο και στους εκπαιδευτές σε 24ωρη βάση. Αυτό θα αποτελέσει σημαντικό παράγοντα για τη δραστική μείωση των ποσοστών πρόωρης εγκατάλειψης και χαμηλής επίδοσης των εκπαιδευομένων.


Η στήριξη του παραπάνω μοντέλου μάθησης πραγματοποιείται με τη βοήθεια τεχνικών οι οποίες δεν έχουν χρησιμοποιηθεί μέχρι τώρα, αλλά είναι απαραίτητο να χρησιμοποιούνται σε προγράμματα εκπαίδευσης στα ΓΣΠ, όπως:

χωρικά προβλήματα που επιλύονται με την μέθοδο PBL, τα οποία δεν εξαρτώνται από τις ιδιαιτερότητες ενός συγκεκριμένου λογισμικού ΓΣΠ

διαλειτουργικά χωρικά δεδομένα σε μορφή GML και χαρτογραφικών υπηρεσιών κατά OGC για την επίλυση των χωρικών προβλημάτων.

εφαρμογή της τεχνικής της εισήγησης σε πραγματικό χρόνο με χρήση τηλεδιάσκεψης. Έτσι οι εκπαιδευόμενοι δεν αισθάνονται πλέον απομονωμένοι, όπως γίνεται σε όλα τα εκπαιδευτικά προγράμματα που διεξάγονται με τη μέθοδο της ασύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.

δημιουργία βάσης γνώσης, με αποθήκευση των ομάδων συζήτησης (φόρουμ) σε σχεσιακή βάση. Αυτό βοηθά σημαντικά τους εκπαιδευόμενους να ανακαλύψουν τη λύση του προβλήματος μόνοι τους, αλλά συμβάλλει αποφασιστικά και στη συνοχή της εκπαιδευτικής ομάδας, αφού επισκέπτονται αρκετές φορές την ιστοσελίδα του εκπαιδευτικού προγράμματος ακόμη και μετά την ολοκλήρωση της εκπαίδευσής τους.

οργανωμένη τεχνική βοήθεια με χρήση λογισμικού εξ αποστάσεως διαχείρισης υπολογιστή. Εκτός από την ουσιαστική βοήθεια που προσφέρει στον εκπαιδευόμενο, όταν δυσκολεύεται σε ένα σημείο και δεν μπορεί να συνεχίσει τη μαθησιακή του πορεία, τον βοηθά να απαλλαγεί από το άγχος και το φόβο ότι δεν θα τα καταφέρει, αφού αισθάνεται σιγουριά ότι υπάρχει κάποιος δίπλα του να τον βοηθήσει, παρόλο που πιθανόν να βρίσκεται εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά.

διαχείριση του άγχους και του φόβου των εκπαιδευομένων από εκπαιδευτή – σύμβουλο, με εφαρμογή τεχνικών συναισθηματικής νοημοσύνης για τη βελτίωση των προσωπικών και κοινωνικών τους δεξιοτήτων.

Η προτεινόμενη μεθοδολογική προσέγγιση εφαρμόστηκε καταρχάς σε ένα εξ αποστάσεως εκπαιδευτικό πρόγραμμα ενηλίκων στα ΓΣΠ σε εισαγωγικό επίπεδο. Εν συνεχεία μετά από απαίτηση των εκπαιδευομένων αλλά και έρευνας στο διαδίκτυο που κατέδειξε την ανυπαρξία εκπαιδευτικού προγράμματος για προχωρημένες έννοιες στα ΓΣΠ, από το 2008 εφαρμόζεται αντίστοιχο εκπαιδευτικό πρόγραμμα για προχωρημένους. Τα αποτελέσματα της μεθοδολογίας που αναπτύχθηκε στη συγκεκριμένη έρευνα είναι κάτι παραπάνω από ενθαρρυντικά. Τα ποσοστά εγκατάλειψης στη συμβατική εκπαίδευση είναι 20% – 25%. Τα ποσοστά εγκατάλειψης στα εκπαιδευτικά προγράμματα που εφαρμόσθηκε η μεθοδολογία της διατριβής αυτής είναι 22.95 %. Επί συνόλου 427 εκπαιδευομένων ο αριθμός των εκπαιδευομένων που δεν άρχισαν την εκπαιδευτική διαδικασία, εγκατέλειψαν πρόωρα ή παρουσίασαν χαμηλές επιδόσεις ήταν 98.

Επιπρόσθετα όσοι εκπαιδευόμενοι τελείωσαν επιτυχώς, έχουν εξοικειωθεί με την επιστήμη των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών, σκέφτονται χωρικά και μπορούν να εγκλιματιστούν πολύ εύκολα σε ένα εργασιακό περιβάλλον που αφορά στα ΓΣΠ, ανεξάρτητα με το λογισμικό που χρησιμοποιείται.”
 

Νίκος Ανδρουλακάκης
Επιστημονικός υπεύθυνος
Εκπαιδευτικών προγραμμάτων

Gis Education | Copyright © 2011. All Rights Reserved.